Waarom twijfelen we tussen bedoeld en bedoelt?
Veel Nederlanders twijfelen aan de juiste spelling van bepaalde werkwoordsvormen. Een veelvoorkomende fout is het verkeerd spellen van de woorden 'bedoeld' en 'bedoelt'. De twijfel ontstaat vaak doordat beide woorden bijna hetzelfde klinken en omdat grammatica op de basisschool al even geleden is voor de meeste volwassenen.
Deze verwarring groeit doordat mensen in de spreektaal geen verschil horen tussen de twee vormen. Zodra je het moet opschrijven, begint de twijfel: gebruik je nu een d of een t? Of allebei? In dit artikel leggen we duidelijk uit hoe je het verschil kunt herkennen en altijd de juiste spelling gebruikt.
Wat is het verschil tussen bedoeld en bedoelt?
Wanneer gebruik je 'bedoeld'?
'Bedoeld' is het voltooid deelwoord van het werkwoord 'bedoelen'. Je gebruikt het in combinatie met een vorm van 'hebben' of 'zijn'. Bijvoorbeeld: 'Ik heb het goed bedoeld' of 'Dat is niet zo bedoeld'. In deze zinnen is 'bedoeld' een deel dat aangeeft dat de handeling in het verleden is gebeurd en afgerond is.
Wanneer gebruik je 'bedoelt'?
'Bedoelt' is de derde persoon enkelvoud tegenwoordige tijd van het werkwoord 'bedoelen'. Denk bijvoorbeeld aan: 'Hij bedoelt het goed' of 'Ze bedoelt dat anders'. Hier is 'bedoelt' actief en vindt het bedoelen nu plaats. Over het algemeen eindigt een werkwoord in de tegenwoordige tijd op een t als je 'hij', 'zij' of 'het' ervoor kunt zetten.
Een handige truc om het verschil te onthouden
Twijfel je of je 'bedoeld' of 'bedoelt' moet schrijven? Probeer dan een andere persoonsvorm in te vullen. Vervang het onderwerp door 'ik'. Als je dan 'ik bedoel' zegt, weet je dat je met een werkwoordsvorm te maken hebt in de tegenwoordige tijd. In dat geval moet het dus 'bedoelt' zijn als je 'hij' erbij zet. Als dat niet lukt en je een vorm van 'hebben' of 'zijn' nodig hebt, weet je dat het om 'bedoeld' gaat, het voltooid deelwoord.
Veelgemaakte fouten en hoe je ze voorkomt
Een veelgemaakte fout is om 'bedoeld' te schrijven wanneer iemand actief iets aangeeft, zoals in: 'Hij heeft dat niet zo bedoelt.' Dit is verkeerd, omdat het gaat om een combinatie van 'heeft' en een voltooid deelwoord: 'bedoeld' is hier juist.
Een andere fout is 'Ze bedoeld het goed', terwijl het 'bedoelt' moet zijn omdat het hier om tegenwoordige tijd gaat bij 'ze'. Let goed op het onderwerp van de zin en controleer of het om een handeling in het nu of in het verleden gaat.
Oefen met meerdere voorbeelden
Oefening baart kunst. Pak een paar zinnen uit je eigen teksten of luister bewust naar hoe anderen zinnen vormen. Probeer actief zelf na te denken welk werkwoord je gebruikt en welke vorm er bij het onderwerp past. Door er vaker op te letten, wordt het vanzelf makkelijker.
Het correct toepassen van 'bedoeld' en 'bedoelt' laat niet alleen taalvaardigheid zien, maar voorkomt ook verwarring bij je lezers. Gebruik deze tips en je zult voortaan zonder twijfel de juiste vorm kiezen!
